TERCİHLİ MENŞE NE DEMEKTİR?
Tercihli menşe, kısaca tercihli tarife uygulamalarından yararlandırılmak istenen eşyaya tatbik edilen menşe kuralları olarak tanımlanabilir.
Tercihli menşe kuralları; aralarında serbest ticaret alanı tesis etmiş olan ülkeler arasındaki ticarete konu eşyanın ithalatında, anlaşma ile ihdas edilen tercihli rejimin (gümrük vergisi indirimi veya muafiyeti) uygulanmasına veya belli ülkelere tek taraflı (otonom) olarak tanınan tercihler kapsamında söz konusu ülkeler menşeli eşyanın, indirimli gümrük vergisiyle veya gümrük vergisinden muaf olarak ithalatına esas teşkil etmektedir.
Eşyanın tercihli meşe statüsü ‘menşe ispat belgesi’ ile kanıtlanmaktadır.
Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonu sistemi kapsamında tesis edilen serbest ticaret alanlarında EUR.1 ve EUR-MED menşe ispat belgeleri, Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi kapsamında ise Form A belgesi kullanılmaktadır.
Eşyanın tercihli menşe statüsü kazanması için ilgili ülke ile akdedilen serbest ticaret anlaşmasının eki Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemleri Hakkında Protokolünde (menşe protokolü) yer alan şartları yerine getirmiş olması gerekmektedir.
Bu çerçevede, eşyanın tercihli menşe statüsünü kazanması için temel kriter; söz konusu eşyanın ya “tamamen o ülkede elde edilmiş” olması ya da tamamen o ülkede elde edilmemiş maddeler ihtiva ederek o ülkede elde edilmesi halinde, eşyanın imalatında kullanılan söz konusu ithal maddelerinin “yeterli işçilik veya işlem” den geçirilmiş olmasıdır.
Tamamen elde edilmiş ürünler, menşe protokollerinde ayrıntılı olarak tanımlanmıştır (Örneğin; taraf ülkede hasat edilen bitkisel ürünler, taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar).
Tamamen elde edilmemiş ürünlerin, tercihli menşe statüsü kazanması için söz konusu ürünlerin tâbi tutulması gereken işçilik ve işlemler listesi bütün serbest ticaret anlaşmalarına ek menşe protokollerinde belirtilmiştir.
Bu itibarla, menşeli olmayan maddeler üzerinde gerçekleştirilen işçilik veya işlemlerin biri veya bir kısmı liste kurallarında yer alan şartları karşılaması kaydıyla elde edilen ürün, tercihli menşe statüsü kazanır.
Kaynak: http://www.gulerdinamik.com.tr/component/content/article/93-duyuru.html