Aşağıda yapılan açıklamaya ek olarak linkte yer alan açıklamayada göz atmanızı tavsiye ederim.
Sınır Ticareti Nasıl ve Nerden Yapılır ?
Sınır Ticareti dediğimizde aklımıza gelecek ilk şey Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki Sınır kapılarında yapılan alım satım işlemleri aklımıza gelmektedir. Tam olarak tanımlayacak olursak Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yer alan sınır illerinde zorunlu ihtiyaçların karşılanması için sınır ülkeler ile Kanunlar çerçevesinde yapılan ithalat ve ihracat işlemleri olarak tanımlayabiliriz.
Ülkemizde sınır ticareti kanunlarla belirlenmiş yerlerde yapılmaktadır. Bu yerler aşağıdaki tablodaki gibidir;
SINIR TİCARETİ YAPMAYA YETKİLENDİRİLEN
İLLER, SINIR KAPILARI VE ÜLKELER
İLİ SINIR KAPISI KARŞI ÜLKE
Ağrı Gürbulak İran
Van Kapıköy İran
Hakkari Esendere İran
Artvin Sarp Gürcistan ve diğer B.D.T Ülkeleri
Iğdır Dilucu Nahçıvan
Ardahan. Türközü Gürcistan ve diğer B.D.T Ülkeleri
Gaziantep Karkamış. Suriye
Kilis. Öncüpınar Suriye
Şırnak Habur Irak
Hatay Cilvegözü Suriye
Şanlıurfa Akçakale Suriye
Bu işlemlerin tacirler tarafından daha rahat yapılabilmesi için sınırlarda kurulan STM(Sınır Ticaret Merkezi)’lerde mağaza açarak veya direk sınır ticareti şeklinde bu işlemi yapabilirler. STM’ler Türkiye Cumhuriyeti Sınır bölgesinin dışında kabul edilir ve Sınır ticaretin ilişkin gümrük işlemleri Müsteşarlık tarafından belirlenir.
Sınır ticaretini Sınır Ticareti dâhilinde İhracat ve Sınır Ticareti dâhilinde İthalat olarak ikiye ayırabiliriz. Şimdi bunu nasıl yapacağımızdan bahsedelim.
Sınır Ticareti Dâhilinde İhracatta bölgede en az 2 yıldır yerleşik olarak ticari faaliyet gösteren tacir/esnaflar Sınır Ticaret Belgesi ile ihracat yapabilirler. Yani Sınır Ticareti ile ihracat yapabilmek için öncelikli olarak Sınır Ticaret Belgesi almamız gerekiyor. İhracat yapan tacir veya esnaf ihraç ettiği malın faturası ve ihracatçı birliğine onaylatılmış beyanname ile yetkili gümrük idaresine ibraz etmesi gerekmektedir.
Sınır Ticareti Dahilinde İthalat ise Sınır Ticaret Belgesine sahip esnaf,tacir veya STM’de mağazası bulunan esnaflar ayda 50.000 doları geçemeyecek şekilde ithalat yapabilirler. İthalatta tek ve maktu vergi uygulanır yani gümrük vergisi oranı sıfır, katma değer vergisi ile özel tüketim vergisi oranları tam olarak dikkate alınarak hesaplanır. İthal edilen ürünün güvenilirliğinden ithalatçı sorumludur.
Ayrıca sınır ticareti yaparken dikkat edilmesi gereken şey ihraç edeceğimiz ürünün ihracatı yasak ürünler olmaması gerekir. Bu ürünler;
1- Petrol ile petrol ürünleri ticareti
2- Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde
3- Transit ticarete sınır ticareti kapsamında izin verilmez. Yani bir ülkeden alıp sınırdaki bir ülkeye transit olarak satamayız.
4- Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca bazı tarım ürünleri için belirlenen ülkemizdeki hasat dönemlerinde ilgili ürünlerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.
5- Yerli üretimin ve imalatın korunması ile ithalatta ve iç piyasada haksız rekabetin önlenmesi kapsamında çay, şeker, fındık ve antepfıstığı, canlı hayvan, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri ile Dış Ticaret Müsteşarlığınca ithalatının durdurulması gerektiği bildirilen diğer ürünlerin ithalatına izin verilmez .
Sınır Ticaretinde Gümrükleme işlemi şu şekilde olmaktadır;
1- Ürün giriş ve çıkışları sadece yetkili gümrük kapılarından yapılmaktadır. • Sınır ticareti yoluyla yapılacak ithalatta tek ve maktu vergi uygulanır.
2- İthalatta, Dış Ticaret Müsteşarlığınca ilgili sınır ili için bildirilecek ithalat kotaları ya da ithalat değer limitleri esas alınır.
3- İthalat işlemlerinde, İl Değerlendirme Komisyonu kararı kapsamında düzenlenen İthalat Uygunluk Belgesi gümrük idaresince istenir.
4- Ayda en fazla 50.000 usd değerinde ithalat yapılabilir.
5- Sanayi ürünlerinin ithalatında ibraz edilecek menşe şahadetnamesinde, ilgili komşu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği ya da Konsolosluğunun tasdiki gümrük idaresince aranır.
6- İbraz edilecek menşe şahadetnamesinde, ilgili komşu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği ya da Konsolosluğunun tasdiki gümrük idaresince aranır.
7- Üçüncü ülke menşeli ürünlerin sınır ticareti kapsamında ithalatına izin verilmez.
8- İthalat işlemlerinde, gözetime tabi ürünlerin ithalatı için Dış Ticaret Müsteşarlığınca (İthalat Genel Müdürlüğü) düzenlenen gözetim belgesi gümrük idaresince aranır.
9- İthalat işlemleri sırasında, İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısının gümrük beyannamesi üzerine kaydedilmiş olması gerekmektedir.
10- Sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünler, yetkili sınır illerinde yerleşik esnaf ve tacire satışı yapılabilir. Satış işlemlerinde, satış faturası ve ilgili nakliye belgeleri düzenlenir ve birer örnekleri ilgili esnaf ve tacir tarafından en az üç yıl süreyle muhafaza edilir.
11- Ürün satış faturası üzerine ilgili İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısı olması gerekmektedir.
12- İhracat işlemlerinde, Sınır Ticareti Belgesi ile ihraç edilen eşya faturasının ve ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin yetkili gümrük idaresine sunulması zorunludur
Kaynak: http://blog.disticaretilani.com/sinir-ticareti-nasil-ve-nerden-yapilir/